Hiện nay, Agile được áp dụng rộng rãi không chỉ trong lĩnh vực phát triển phần mềm mà còn được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác như Marketing, Financial, Manufacturing, HR, Education… Trong đó, Scrum là framework được sử dụng rộng rãi nhất trong nhóm các Agile methodologies. Do đó, việc học và thi lấy chứng chỉ Scrum Master là sự chuẩn bị cần thiết cho công viện hiện tại và tương lai. Tuy nhiên, kể từ khi chứng chỉ Scrum Master đầu tiên được giới thiệu năm 2001 bởi Scrum Alliance, cho đến nay đã có nhiều tổ chức chứng nhận khác ra đời, điều này có thể làm bạn bối rối với nhiều tên gọi chứng chỉ Scrum Master khác nhau. Bài viết này sẽ cung cấp cho các bạn cái nhìn đầy đủ về các tổ chức cấp chứng chỉ Scrum Master và hệ thống chứng chỉ Scrum của nó, từ đó các bạn sẽ có sự lựa chọn phù hợp cho bản thân.
Scrum được giới thiệu trước công chúng năm 1995 bởi Ken Schwaber và Jeff Sutherland. Hai ông cũng nằm trong số 17 vị đồng ký tên vào bản tuyên ngôn Agile ra đời sau đó 6 năm vào năm 2001.
Năm 2010, Ken Schwaber và Jeff Sutherland cho xuất bản “Scrum Guide” đầu tiên nhằm thống nhất và nêu rõ các thành phần cốt lõi của Scrum, các phần phải làm của Scrum Framework. Trải qua nhiều lần cập nhật, phiên bản mới nhất phát hành vào năm 2017.
Scrum được đón nhận rộng rãi bởi các chuyên gia và nhà phát triển phần mềm nhưng vẫn chưa có một tổ chức công nhận chính thức về Scrum cho đến năm 2001 khi Scrum Alliance phát hành chứng chỉ Scrum Master đầu tiên với tên gọi CSM (Certified Scrum Master).
Đến năm 2009, do một số khác biệt trong cách thức xây dựng chương trình và cấp chứng chỉ về Scrum với ban điều hành, Ken Schwaber rời Scrum Alliance và thành lập Scrum.org. Chứng chỉ Scrum Master do Scrum.org có tên gọi là PSM (Professional Scrum Master).
Vậy lúc này Jeff Sutherland, nhà đồng sáng lập Scrum làm gì và ở đâu? Năm 2006, Jeff thành lập Scrum.inc, đối tác training của Scrum Alliance nghĩa là chỉ cung cấp dịch vụ đào tạo các chứng chỉ cho Scrum Alliance. Mãi đến năm 2019, ScrumInc cũng tự xây dựng chương trình cấp chứng chỉ Scrum cho riêng mình. Chứng chỉ Scrum Master do ScrumInc có tên gọi là LSM (Licensed Scrum Master).
Trên đây chỉ là các tổ chức công nhận Scrum có liên quan đến 2 nhà đồng sáng lập Scrum Jeff Sutherland, Ken Schwaber và người có ảnh hưởng rất lớn trong cộng đồng Scrum là Mike Cohn. Ngoài ra, còn có các tổ chức công nhận Scrum khác nữa. Chúng ta sẽ xem chi tiết ở bảng sau:
Như vậy, bên cạnh Scrum Alliance, Scrum.org và Scrum Inc, còn có ScrumStudy, EXIN và International Scrum Institute cũng tham gia vào lĩnh vực công nhận và cấp chứng Scrum Master. Tuy nhiên, đối với chứng chỉ Scrum Master của ScrumStudy và EXIN, ngoài nội dung kiến thức về Scrum, bài thi còn kiểm tra kiến thức chung và Agile methodologies và kiến thức quản lý dự án.
Nếu Scrum Alliance và Scrum.org dùng "Scrum Guide" như là tài liệu chuẩn và duy nhất để cung cấp kiến thức Scrum cho việc áp dụng và thi lấy chứng chỉ CSM hay PSM. Các tổ chức chứng nhận khác tự xây dựng các tài liệu hướng dẫn Scrum cho riêng mình.
Trong khi ASM là sự pha trộn giữa PMI-ACP và Scrum thì SMC của ScrumStudy là sự lai căng giữa PMP và Scrum. Tài liệu ôn thi chứng chỉ SMC SBOK Guide có sự khác biệt lớn với Scrum Guide.
Hiện nay, toàn bộ các chứng chỉ Scrum Master của các tổ chức trên đều có thể thi online. Tuy nhiên, vẫn có sự khác biệt lớn trong về quy trình, độ khó, chi phí, và các ràng buộc khác. Sau đây là bảng tóm tắt các chương trình chứng nhận Scrum Master của các tổ chức chứng nhận:
Lưu ý
Nếu bạn đơn giản chỉ muốn tìm hiểu kiến thức về Scrum mà không cần thi lấy chứng chỉ thì không cần phải bận tâm nhiều về việc lựa chọn. Trước hết, bạn có thể đọc Scrum Guide, sau đó đọc thêm bất kỳ tài liệu nào khác về Scrum, hoặc tham gia các cộng đồng Scrum trên mạng. Có rất nhiều bài viết hay từ trang Scrum.org, Scrum Alliance và các trang mạng khác. Tuy nhiên, nếu bạn muốn thi lấy chứng chỉ Scrum Master, như một sự khẳng định về kiến thức Scrum của mình thì nên cân nhắc các yếu tố sau.
Giá trị thương hiệu nằm ở độ phổ biến của chứng chỉ, khi nói đến sẽ có nhiều người biết. Rất dễ để chọn ra 2 cái tên cho tiêu chí này là PSM và CSM. Số lượng người có chứng chỉ PSM và CSM rất lớn, lớn hơn rất nhiều so với các chứng chỉ còn lại và phủ khắp nơi trên thế giới.
Số lượng các chứng chỉ PSM đã phát hành tính đến tháng 4/2020.
Dễ hiểu khi mà Scrum Alliance & Scrum.org được thành lập sớm và được điểu hành hoặc ủng hộ bởi 03 nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất trong cộng đồng Scrum là Ken Schwaber, Jeff Sutherland & Mike Cohn. Trainers của các tổ chức này được đào tạo bài bản, thấm nhuần triết lý của Scrum!
Top 3 chứng chỉ không yêu cầu class training và có chi phí thi online rẻ nhất lần lượt là 69 USD, 150 USD & 268 USD. Trong đó chứng chỉ SMAC rẻ nhất khi chỉ có 69 USD và người thi còn được cấp 10 lần thi lại không tốn phí. Nói cách khác, bạn không thể tốn hơn 69 USD cho chứng chỉ SMAC.
Nếu bạn có kế hoạch đăng ký một lớp học về Scrum trước khi thi thì chất lượng đào tạo cũng nên được tính đến. Không dễ để đánh giá chất lượng của khóa học vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như đơn vị đào tạo, nội dung tài liệu, và đặc biệt là chất lượng giảng viên. Tuy nhiên, nếu xét đến tiêu chuẩn khắc khe để trở thành trainer của các tổ chức Scrum.org, Scrum.inc và Scrum Alliance thì các lớp học PSM, LSM hay CSM sẽ đảm bảo hơn về mặt chất lượng.
Tuy vậy, như đã nói ở trên. Chất lượng training phụ thuộc rất lớn vào trainer. Điều này cũng phản ánh phần nào trong chi phí các lớp học được tổ chức. Các trainer có tên tuổi, lệ phí khóa học có thể cao hơn nhiêu so với lớp học cùng level được dạy bởi các trainer khác.
Tiêu chí này liên quan đến việc tổ chức công nhận có các loại chứng chỉ khác nhau về Agile và Scrum. Người học có thể tiếp tục học và thi lấy các chứng chỉ cao hơn về Scrum và Agile leadership. Ví dụ, sau khi có chứng chỉ PSM I, người học có thể ôn thi PSM II hay PSM III; hay sau khi có CSM thì có thể hướng tới CSP-SM. Ngoài ra còn có các chứng chỉ cho Scrum Developers hay Scrum Product Owner mà kiến thức nền tảng vẫn là Scrum, nghĩa là người học có thuận lợi để lấy các chứng chỉ khác sau khi đã luyện thi chứng chỉ Scrum Master.
Quan điểm cá nhân, tôi không thích dùng tiêu chí này để lựa chọn. Khó đôi khi lại là một thử thách thú vị mà người đạt được cảm thấy tự hào hơn về mình. Ngược lại, khi bạn muốn an toàn thì dễ lại là lựa chọn được ưu tiên. Do vậy, về tiêu chí này, tôi phân thành hai nhóm với độ khó dễ và trung bình.
Lưu ý, tôi chưa có thông tin rõ về bài thi LSM nhưng tạm xếp LSM vào nhóm dễ vì theo lẽ thường các chứng chỉ yêu cầu người học phải tham gia lớp training thì bài thi tương đối dễ. Ngoài ra, hiện tại bạn sẽ chưa thể tham gia lớp học khóa học của Scrum Inc ở Việt Nam vì Scrum Inc mới chỉ triển khai ở Mỹ, Châu Âu và một vài quốc gia trên thế giới.
Hy vọng với những thông tin ở trên, bạn đã có sự lựa chọn chứng chỉ Scrum Master cho mình. Cũng xin lưu ý, trên đây chỉ là các chứng chỉ Scrum Master của các tổ chức chứng nhận khác nhau, nhằm đánh giá kiến thức về Scrum Framework. Một Scrum Master có thể cần thêm các kiến thức khác về Agile Project Management hay Scrum ở quy mô lớn. Các kiến thức này được xây dựng trong các hệ thống chứng chỉ khác như PMI-ACP, SAFe, Scrum@scale, Nexus …
Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết này.
Nếu bạn có câu hỏi, đánh giá, hay góp ý cho tác giả, xin vui lòng để lại comment bên dưới.